Reforma KRUS: założenia do wielkich zmian

Resort rolnictwa nadal pracuje nad przygotowaniem kierunkowych założeń zmian systemu ubezpieczeń. Propozycje te w najbliższych tygodniach zostaną przedstawione Radzie Ministrów do akceptacji i dopiero na ich podstawie powstanie projekt nowelizacji ustawy o Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Ministerstwo rolnictwa proponuje by została zachowana zasada podziału na dwa ubezpieczenia: wypadkowo-chorobowe - finansowane ze składek rolniczych oraz emerytalno-rentowe - zasilane ze środków budżetowych.

Resort chce by dla rolników, których głównym źródłem dochodów jest rolnictwo, ubezpieczenie to było obowiązkowe. Z kolei dla osób wykonujących pracę w gospodarstwach, obowiązkowe byłoby tylko ubezpieczenie wypadkowe w KRUS.

Według założeń ministerstwa, ubezpieczeniem z KRUS objęta miałaby być także grupa rolników tzw. dwuzawodowców tj. osoby, które okresowo pracują poza rolnictwem, jak również domownicy zamieszkujący w gospodarstwach rolnych.

W perspektywie wysokość składek na ubezpieczenie emerytalno- rentowe ma być uzależniona od faktycznych dochodów uzyskiwanych w gospodarstwie, ale obecnie reforma ma polegać na zróżnicowaniu składki w zależności od siły ekonomicznej gospodarstwa mierzonej w tzw. ESU (nadwyżki przychodów nad kosztami produkcji).

ESU (standardowa nadwyżka bezpośrednia) to nadwyżka liczona z trzech lat wartości produkcji rolnej nad średnią z trzech lat wartością kosztów bezpośrednich. 1 ESU to równowartość 1200 euro. Gospodarstwa bardzo małe to takie, których dochód nie przekracza 4 ESU rocznie.

Według danych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w Polsce dominują gospodarstwa bardzo małe i małe (2- 8 ESU), stanowią one 65 proc. wszystkich gospodarstw w naszym kraju. Gospodarstwa duże powyżej 16 ESU to niecałe 10 proc. gospodarstw; w sumie jest ich ok. 76 tys.

Ustalenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa odbywałoby się na podstawie informacji uzyskiwanej od rolnika o rodzaju i rozmiarze produkcji roślinnej i zwierzęcej.

Przewiduje się, że gospodarstwa duże płaciłyby zwiększoną składkę, zaś składka gospodarstw najmniejszych pozostałaby na niezmienionym poziomie. W zależności od składki, zróżnicowane byłyby także świadczenia.

W drugim kwartale br składka na KRUS wynosiła 191 zł (kwartalnie), a emerytura podstawowa - niecałe 640 zł miesięcznie.

Do KRUS budżet państwa dopłaca rocznie ok. 15 mld zł, z czego do rolniczych emerytur 10 mld zł.