ZAPA z twardym stanowiskiem w sprawie tantiem dla twórców scenariuszy reklam. "Nie pobieramy ich ani nie wypłacamy"

Jak pisaliśmy w tym tygodniu na łamach Wirtualnemedia.pl, branża reklamowa usiłuje wyjść z impasu w sprawie tanteim dla twórców scenariuszy reklam telewizyjnych. W zasadzie nie wiadomo, kto ma je kreatywnym wypłacać - czy tak jak przez lata ZAiKS (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych), czy ZAPA (Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych), będąca częścią Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Wszystkiemu winne są zmiany w przepisach, wprowadzone przez Ministerstwo Kultury. Zgodnie z decyzją ministra Piotra Glińskiego, ZAiKS nie reprezentuje już praw autorów scenariuszy i dialogów. "Twórców zainteresowanych odbiorem tantiem za utwory audiowizualne wykorzystywane po 1 stycznia 2022 r. zachęcamy do kontaktu z SFP" - czytamy w komunikacie ZAiKSu z lipca 2022 roku. 

Nie mogąc uzyskać należnych tantiem, branża reklamowa reprezentowana przez SAR i KTR zainicjowała akcję informacyjną "Tantiemy nie wrócą bez nas". - Dajemy ludziom wskazówki, jak w tej chwili się zachować, jak egzekwować swoje prawo do tantiem, ustalone m.in. w art. 70 ust. 21 prawa autorskiego. Szacujemy, że tych wpływów pozbawiono być może kilka tysięcy osób - wyjaśniał na łamach Wirtualnemedia.pl Maciej Twardowski, przewodniczący zarządu KTR.

Sąd Najwyższy uznał Chomikuj.pl za bezpośredniego naruszyciela praw autorskich filmowców

ZAPA twardo o tantiemach dla twórców reklam

Jak dowiaduje się portal Wirtualnemdia.pl, ZAPA w tym roku odnotowała około 35 kontaktów w sprawie tantiem za scenariusz do filmów reklamowych, w tym siedem wniosków formalnych (pocztą elektroniczną) oraz dwie wizyty osobiste twórców. W 2022 roku było natomiast takich kontaktów cztery.

- Na wszystkie tego typu zapytania odpowiadaliśmy zgodnie z naszym stanowiskiem, że SFP-ZAPA w czasie swojej prawie 30-letniej działalności nigdy nie zarządzało prawami do reklam telewizyjnych, nigdy nie zawierało umów z osobami pracującymi przy powstaniu reklam, ponieważ nie pobierało z tego tytułu żadnych pieniędzy od użytkowników ani nie podpisywało z nimi żadnych umów obejmujących obowiązek wypłaty tantiem za rozpowszechnianie reklam (co więcej: filmy reklamowe są wprost wyłączone w naszych umowach) - wyjaśnia portalowi Wirtualnemdia.pl Martyna Tomczyk-Bagińska, odpowiedzialna za kontakty z mediami w ZAPA.

W ocenie przedstawicielki Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych, stanu rzeczy nie zmienia rozporządzenie resortu kultury.

- Jako organizacja zbiorowego zarządzania nadal pobieramy tantiemy dla scenarzystów utworów audiowizualnych, teraz także tych niezrzeszonych, ale nie ma mowy o pobieraniu jakichkolwiek tantiem dla twórców reklam - mówi Martyna Tomczyk-Bagińska.

Dalej ekspertka wyjaśnia, że w przeszłości ZAiKS umożliwiał otrzymywanie tantiem dla twórców reklam na podstawie swoich wewnętrznych ustaleń. - Mogło to robić, ponieważ pobierało z tego tytułu wynagrodzenie od użytkowników. Obecnie Stowarzyszenie Autorów ZAiKS odmawia zawarcia z twórcami filmów reklamowych tłumacząc, że nie są oni właścicielami autorskich praw majątkowych do tworzonych scenariuszy. Pojawia się pytanie, dlaczego nie przeszkadzało to temu stowarzyszeniu wypłacać te tantiemy w przeszłości. W konsekwencji tej niespójności w przestrzeni publicznej pojawiają się nieprecyzyjne informacje wprowadzające w błąd, jakoby za wypłatę wynagrodzeń za eksploatację reklam odpowiedzialne było obecnie Stowarzyszenie Filmowców Polskich – ZAPA. Nie jest to prawdą - podsumowuje w komentarzu dla Wirtualnemedia.pl Martyna Tomczyk-Bagińska.