Za rok ruszy Deweloperski Fundusz Gwarancyjny, który wypłaci środki po upadłości dewelopera

Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym wejdzie w życie za rok, tj. po upływie dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia w dniu 30 czerwca 2021 r.

Jak przypomniała prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) Małgorzata Ślepowrońska, nowe przepisy regulują m.in. kwestie dotyczące umów rezerwacyjnych i deweloperskich, nadzoru nad wydatkowaniem środków z mieszkaniowych rachunków powierniczych (MRP), usuwania wad na koszt dewelopera, ochrony nabycia miejsca postojowego lub komórki lokatorskiej razem z mieszkaniem oraz możliwości odstąpienia od umowy.

Deweloperski Fundusz Gwarancyjny

"Powstanie też Deweloperski Fundusz Gwarancyjny (DFG), z którego zwracane będą środki wpłacone przez osoby kupujące mieszkanie lub dom w przypadku upadłości dewelopera albo banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy (MRP), a także odstąpienia przez nabywcę od umowy w sytuacjach wskazanych w ustawie" - wskazała.

Ślepowrońska dodała, że utworzenie tego funduszu jest ważnym zadaniem ze względów społecznych, jest też istotne dla ochrony interesów klientów firm deweloperskich. "UFG ma kompetencje oraz doświadczenie do utworzenia i obsługi Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Zdobyło je przy sprawnej realizacji zadań w obszarze ubezpieczeń i turystyki" - podkreśliła.

Prezes UFG wskazała, że dzięki nowej ustawie deweloperskiej, której inicjatorem był UOKiK, polscy konsumenci decydujący się na zakup nowego mieszkania nie będą obawiać się utraty zainwestowanych środków.

Jak podkreślił prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Tomasz Chróstny, przepisy gwarantują pełne bezpieczeństwo powierzonych pieniędzy zarówno gdy upadnie deweloper, jak i bank kredytujący zakup nieruchomości, bądź gdy deweloper nie przeniesie własności lokalu w terminie określonym w umowie czy nie usunie wad istotnych w ustalonych terminach.

Dodał, że nowe rozwiązania, w tym powstanie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, zwiększą bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami na rynku pierwotnym oraz zaufanie konsumentów do deweloperów i oferowanych przez nich usług.

Środki DFG będą pochodziły przede wszystkim ze składek deweloperów odprowadzanych od wpłat dokonywanych przez klientów na mieszkaniowe rachunki powiernicze. Ślepowrońska wskazała, że wysokość stawek, według których deweloper odprowadzi składkę, będzie ustalał w rozporządzeniu minister właściwy ds. budownictwa (obecnie Minister Rozwoju, Pracy i Technologii), ale nie może ona przekroczyć 1 proc. kwoty wpłaconej na otwarty MRP i 0,1 proc. na zamknięty MRP.

Jak zaznaczył Marek Niechciał z zarządu Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego, Deweloperski Fundusz Gwarancyjny będzie funkcjonował na podobnych zasadach, jak działający od kilku lat Turystyczny Fundusz Gwarancyjny - również obsługiwany przez UFG.

"Klienci deweloperów zyskują pewność zwrotu wszystkich swoich pieniędzy, gdyby doszło do kłopotów dewelopera lub banku skutkujących opóźnieniem lub niemożliwością zamieszkania w wybranej nieruchomości" – wyjaśnił.

Deweloperzy będą zobowiązani przekazywać składki na DFG

Dodał, że deweloperzy będą zobowiązani przekazywać składki na DFG, a ich klienci będą mieli gwarancję odzyskania wszystkich wpłaconych na zakup nieruchomości środków.

Wskazał, że ochrona będzie obejmowała nabywców mieszkańi domów w inwestycjach, których sprzedaż rozpocznie się po wejściu w życie ustawy. "Jeżeli deweloper w ramach realizowanego przedsięwzięcia zawrze choć jedną umowę deweloperską przed dniem wejścia w życie nowego prawa, to żaden z nabywców lokali w tej inwestycji nie będzie chroniony gwarancjami DFG" - dodał.

Jak wyjaśnił, informacja o tym, czy nabywany dom lub mieszkanie podlega ochronie DFG, będzie musiała się znaleźć w prospekcie informacyjnym stanowiącym integralną część umowy deweloperskiej lub rezerwacyjnej. Deweloper będzie także musiał poinformować, czy sprzedawany lokal spełnia wszystkie prawem przewidziane przesłanki do nazwania go mieszkaniem.

UFG podaje, że zwrot wpłaconych na zakup mieszkania lub domu środków będzie możliwy w przypadku upadłości dewelopera i zaprzestania kontynuowania inwestycji, odstąpienia przez syndyka lub zarządcę od umowy zawartej z klientem, upadłości banku prowadzącego mieszkaniowy rachunek powierniczy i niepokrycia całości środków zgromadzonych na tym rachunku przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który zapewnia zwrot do 100 tys. euro za wszystkie środki danego klienta w konkretnym banku – łącznie m.in. z jego prywatnymi lokatami oraz odstąpienia od umowy przez nabywcę (np. gdy deweloper nie przeniesie na nabywcę własności lokalu w określonym terminie lub nie usunie wady istotnej), o ile klient nie uzyskał wcześniej zwrotu swoich środków.

Jak zaznaczyła prezes UFG, po dokonaniu wypłat klientowi DFG przejmie roszczenia niedoszłych nabywców mieszkań lub domów wobec deweloperów oraz zarządców i syndyków masy upadłościowej przedsiębiorstwa lub banku.

Dodała, że w celu realizacji nałożonych przez ustawodawcę obowiązków DFG będzie gromadził i przetwarzał szereg danych przekazywanych przez deweloperów i banki na temat zawartych umów oraz powiązanych z nimi rachunków powierniczych, kolejnych etapów realizacji inwestycji i wypłat dokonywanych przez banki z MRP na rzecz deweloperów.

Jak wskazała, zobowiązani do przekazywania danych deweloperzy i banki uzyskają możliwość zintegrowania swoich systemów informatycznych z systemem DFG, aby przekazywanie danych odbywało się automatycznie. Dostępne będą także formularze pozwalające na ręczne wprowadzanie informacji.

Dodała, że osoby uprawnione do uzyskania wypłat z DFG będą mogły załatwić wszystkie sprawy przez internet. Zarejestrowani na portalu UFG nabywcy będą mogli otrzymać mailem lub SMS-em powiadomienia o realizacji kolejnych etapów postepowania. Dlatego UFG już dzisiaj zachęca do zakładania kont w swoim portalu.

"Umożliwią one również załatwianie spraw związanych z ubezpieczeniami w ramach Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego oraz spraw związanych z turystyką w ramach Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego" - zaznaczyła Ślepowrońska.

UFG przypomina, że treść ustawy dostępna jest w oficjalnej witrynie internetowej Dziennika Ustaw pod adresem: https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2021/1177.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny m.in. prowadzi ogólnopolską bazę danych ubezpieczeniowych, z której korzystają m.in. zakłady ubezpieczeń do celów taryfikacji umów i likwidacji szkód. UFG zajmuje się też wypłatą odszkodowań i świadczeń poszkodowanym w wypadkach i kolizjach drogowych spowodowanych przez nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów oraz nieubezpieczonych rolników. Ponadto UFG wypłaca odszkodowania osobom poszkodowanym w wypadkach drogowych, w których sprawca szkody nie został ustalony.