Taganka i Arbat. Kwestia smaku, kwestia tonu


piątek 04/09/2015
74

Rzecz dziś będzie o dwóch bardach, którzy nie mieli żadnego wpływu na lud, choć robili wrażenie na inteligencji. A przede wszystkim będzie o polityce. Dzisiejsza audycja ma charakter pisemno-muzyczny. Zaleca się zarezerwowania nie mniej niż pół godziny, choć sama notka jest niedługa…

Wysocki to przede wszystkim moskwiczanin (po rosyjsku to brzmi lepiej: „mосквич”), aktor teatralny (choć i w telewizji robił za „porucznika Borewicza”), jeden z liderów moskiewskiej „bohemy”. Jak na „tamte” czasy był dość ekscentryczny, biorąc choćby pod uwagę jego mariaż z Mariną Vlady. Wychowywał się u boku matki, kiedy ojciec wojował na froncie, a potem znalazł sobie inny dom.

Dzieciństwo wojenne spędził Wysocki z matką w okolicy Buzułuku (obwód orenburski, nad Samarą), a następnie powojenne roześmiane lata pod opieką ojca-oficera stacjonującego w późniejszej NRD. Będąc typowym chłopcem „z dobrego domu” – znał się jednocześnie z młodzieżą z sąsiedztwa, żulią ciążącą ku granicom prawa. Jego ulubionym zajęciem „w czasie wolnym” stała się ostatecznie gitara.

Środowiskiem Władimira była Taganka: mikrodzielnica, w której jest i słynny teatr, i słynne więzienie, słynny zajazd przyklasztorny (Крути́цкое подворье), sobór (tzw. Uspienski), kilkanaście innych obiektów i miejsc szczególnych, stanowiących coś w rodzaju „enklawy wydzielonej z wielkomiejskości”. Wysocki zmieniał żony, płodził synów, stawał się coraz dojrzalszym aktorem.

Okudżawa był synem Ormianki i Gruzina. Jego rodziców, jak pisze Pedia, zagorzałych bolszewików i działaczy komunistycznych, dotknęła-naznaczyła czystka terroru stalinowskiego. Ojciec (pierwszy sekretarz lokalnego komitetu partii w Niżnym Tagile) został rozstrzelany w 1937 roku, natomiast matka (pełniąca funkcję sekretarza rajkomu) została skazana na dziesięć lat w obozie (łącznie spędziła 18 lat w łagrze).

W młodości starał się przypodobać władzy radzieckiej, by nie nosić odium wroga ludu, przypisanego mu w spadku po rodzicach. Potem dojrzewał politycznie, pisząc np. powieści „przeciw tyranii”, ale przede wszystkim melorecytując swoje wiersze.

Ulubionym środowiskiem Bułata był Arbat: to uduchowiona rosyjskością ulica, a włączywszy głebokie bramy – mikrodzielnica w centrum Moskwy, modna, inteligencka. Arbat (patrz: Pedia) zajmuje istotne miejsce w rosyjskiej kulturze jako miejsce zamieszkania Aleksandra Puszkina i Andrieja Biełogo, pisarza Anatolija Rybakowa czy „naszego” bohatera. Pomniki Puszkina i Okudżawy stoją dziś na Arbacie. Ulica pojawia się także często w utworach artystycznych m.in. „Dzieci Arbatu” „Mistrz i Małgorzata”.

Obaj bardowie zajmowali się polityką. Rosja (i w ogóle Słowiańszczyzna) to takie miejsce na Ziemi, gdzie bez polityki artyście jest trudno wejść do panteonu, choć kilkoro bardów dokonało tej sztuki (Rosenbaum, Szufutyński, Biczewska, Wertyński, nie mówiąc już o pop-gwiazdach w guście Pugaczowej czy Mołdawiance Rotaru. Ci dwaj jednak mieli politykę na tyle w trzewiach – że bez niej byliby całkiem innymi ludźmi.

Moim zdaniem – nie wolno wymieniać oby tych nazwisk jednym tchem: są oni bowiem tak różni, jak tylko można sobie wyobrazić. Chociaż… czasem od siebie ściągali.

Najlepsze (chyba) utworki polityczne Wysockiego i Okudżawy, wybrane spośród wielu, sprawdzone podczas „integratek” studenckich i nie tylko:

Melpomene („Śpiewająca”; gr. Μελπομένη Melpoménē, łac. Melpomene, ‘Śpiewaczka’; od gr. mélpein‘śpiewać’) – w mitologii greckiej muza tragedii.  Euterpe („Radosna”; gr. Eὐτέρπη Eutérpē ‘dobrze się ciesząca’, łac. Euterpe) – w mitologii greckiej muza poezji lirycznej i gry na aulosie. 
Co się stało w Afryce (TUTAJ) Czarny kot (TUTAJ)
Gimnastyka  (TUTAJ) Cyrk (TUTAJ)
Nuty  (TUTAJ) Dziesiąty batalion (TUTAJ)
A ludzie to raptują i raptują (TUTAJ) Ballada o głupcach (TUTAJ)
Polowanie na wilki (TUTAJ) Piosenka żołnierza wesołego (TUTAJ)
Dziwna bajka  (TUTAJ) Imperium rzymskie (TUTAJ)
O wędrówce dusz (TUTAJ) O moskiewskim metrze (TUTAJ)
Bieg czarnego konia (TUTAJ) O papierowym żołnierzyku (TUTAJ)
Trójkąt bermudzki (TUTAJ) Kruk (TUTAJ)
Dialog przy telewizorze (TUTAJ) O starym królu (TUTAJ)
Dajcie psom mięsa (TUTAJ) W naszym domu (TUTAJ)
Ech, raz… (TUTAJ) Katarynka (TUTAJ)

A TO SĄ PIOSENKI NAJLEPIEJ CHYBA ODDAJĄCE NATURĘ (tych dwóch) BARDÓW:
O białym słoniu (TUTAJ) Piosenka Wereszczagina (TUTAJ)
Pieśń o przyjacielu (TUTAJ) Gruzińska piosenka (TUTAJ)
On nie powrócił z boju (TUTAJ) Mozart  (TUTAJ)

 

Jest mnóstwo „zachodnich” pieśni „antysystemowych” i rewolucyjnych, ale tylko „po naszej stronie globu” trzeba się nieźle nagimnastykować, żeby pojąć, gdzie i o co toczyły się autorskie boje z cenzurą: za mojego szczenięctwa było to prostsze, bosmy sie wszyscy zmagali z lepko-chłodna kontrola poczynań i wypowiedzi.

Mamy i „swoich” takich: mrocznego Przemysława Gintrowskiego i kpiarskiego Wojciecha Młynarskiego.

Za moich lat studenckich – pewnie do dziś – różnilismy się smakiem, czerpiąc z obu kuchni. Zupełnie jak w świecie rocka smakowano odrębnie Beatlesów i Rollingstonesów.

Piszę tę notkę, bo mam wrażenie, że wrócą, że wracają czasy cenzury prewencyjnej i „berka” autorów z urzędnikami: i wcale nie mam na myśli tego ugrupowania, co to wszyscy wiecie, rozumiecie…

Gdyby jednak cały ten tekst mimo wszystko okazał się dla Ciebie, Czytelniku, referatem o poezji śpiewanej – polecam najkrótszą z piosenek Wysockiego:

Подымайте руки, в урны суйте
Бюллетени, даже не читав, -
Помереть от скуки! Голосуйте,
Только, чур, меня не приплюсуйте:
Я не разделяю ваш устав!

W głosowaniu rąk nie opuszczajcie,
Wnieść sprzeciwu nikt się nie ośmiela.
Jednogłośnie wszystko uchwalajcie!
Tylko na mnie się nie oglądajcie -
Ja poglądów waszych nie podzielam!

Tłum. Marlena Zimna

Link do powyższego: TUTAJ (uwaga: trzeba się wysilić)

Ciąg dalszy nastąpi…


Komentarze 74 Dodaj komentarz

 

  12. cheapest viagra buy cheap viagra [url=https://edmedz.com/#]buygenericcialisonline conto pl buy cialis html[/url] buy generic cialis no prescription

       Odpowiedz
    0
    0

  14. online cialis [url=https://edmedz.com/#]buy viagra professional online no prescription[/url] buy viagra cheap uk

       Odpowiedz
    0
    0

  15. cialis tablete srbija [url=https://edmedz.com/#]cheapest cialis australia[/url] viagra for sale online

       Odpowiedz
    0
    0

  17. best mail order viagra [url=https://edmedz.com/#]levitra sale walmart[/url] cheap viagra kamagra

       Odpowiedz
    0
    0

  36. buy cialis through paypal [url=https://edmedz.com/#]buy levitra south africa[/url] buy online levitra usa

       Odpowiedz
    0
    0

  37. buy.viagra.com [url=https://edmedz.com/#]cialis sale philippines[/url] how to order viagra online safely

       Odpowiedz
    0
    0

  38. discount generic levitra [url=https://edmedz.com/#]cialis wholesale uk[/url] cialis price walmart

       Odpowiedz
    0
    0

  40. how to order generic viagra [url=https://edmedz.com/#]generic cialis on sale[/url] buy levitra cheap

       Odpowiedz
    0
    0

  43. how to buy cialis online safely [url=https://edmedz.com/#]buy levitra in mexico[/url] cialis pills used

       Odpowiedz
    0
    0

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


4 − = trzy

Możesz użyć następujących tagów oraz atrybutów HTML-a: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>

Moje najnowsze wpisy

 

Czas na wybory konstruktywne

poniedziałek 05/11/2018
0

Kto żył i czytał gazety – wtedy czytało się prasę – ten pamięta głosowania czerwcowe do Sejmu (kontraktowego) 1989. Ich istotą była umiejętność rozpoznania przez…

czytaj

Przypomnienie

sobota 20/10/2018
0

Żyjemy w czasach, w których zaproszenie do konsulatu obcego państwa może oznaczać wezwanie na egzekucję. Żyjemy w czasach, kiedy poprzez fizyczno-formalne ograniczenia eliminuje się ugrupowania…

czytaj

Co zrobi "władza"?

wtorek 09/10/2018
0

Im dłużej nasza „władza” zwleka z przerwaniem tego ewidentnego bezprawia – tym mocniejsze wyciągnę argumenty: niech się władzuchna nie pociesza, ja nie jestem KOD-ownikiem czy…

czytaj

Zapowiedź protestu wyborczego

wtorek 02/10/2018
2

Jan Herman                                                                                                     Warszawa, 2 października 2018 r. Pełnomocnik Wyborczy KWW Dra Mateusza Piskorskiego oraz Obywatel zarejestrowany jako wyborca w Warszawie         DO:…

czytaj

Jak to sformułować … aby było grzecznie

piątek 28/09/2018
2

Ktoś jednak jest autorem podziału Polski wedle „plemienności”. Ja ten podział widzę następująco: ktoś tak „prowadził sprawy”, aby rozmaite „państwa w państwie” okradały Państwo z…

czytaj

Potrzebą najpilniejszą: REKONSTRUKCJA, czyli ZMIANA

czwartek 20/09/2018
0

Zdziwią się ci, którzy myślą, że wiedzą o czym jest tytuł niniejszej notki: owo zdziwienie minie, kiedy cierpliwie dotrzecie do ostatniego akapitu. Zresztą, możecie od…

czytaj

Przypadek niejakiego Patryka

piątek 14/09/2018
0

Ja jestem socjalistą i patriotą, a kim jest Patryk – nie wiem. Mieszkałem w jego mieście krótki czas, bo urodziłem się w Nysie, a moi…

czytaj

Socjalizm feudalny – naszą potrzebą najwyższą! – facecje na tematy ustrojowe

czwartek 06/09/2018
0

Socjalizm feudalny – naszą potrzebą najwyższą! – facecje na tematy ustrojowe Polską – przez ostatnie stulecie „niepodległości” podarowanej-wycyganionej od „panów świata” – rządzi socjalizm feudalny.…

czytaj

Pomóżmy PiS-owi! Na pohybel Mścicielom!

piątek 31/08/2018
1

Formacja sprawująca w Polsce rządy od niemal 3-ch lat nie znalazła się u władzy na skutek zbiorowego „zażycia” przez Elektorat. Do upadku doprowadziła siebie formacja…

czytaj

Salonowe komuchoznawstwo

niedziela 26/08/2018
29

Ukazała się na Salonie24 notka o polskiej lewicy, która już w tytule zapowiadała tabelę porządkującą-systematyzującą. Autorowi składam ukłon, bo poświęcił trochę czasu sprawie. A teraz…

czytaj